گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی

الف: پیشینه و تأسیس

گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی یکی از گروه های فعال و با سابقه در دانشکده الهیات و معارف اسلامی دانشگاه سیستان و بلوچستان است که از سال ۱۳۷۳ به صورت مستقل آغاز به کار نمود. این گروه با هدف تربیت متخصصان متعهد و آگاه در حوزه فقه، اصول، حقوق اسلامی و مبانی فکری و فقهی نظام حقوقی اسلام تأسیس شد و از همان ابتدا نقش برجسته ای در ترویج معارف اسلامی و گسترش دانش فقهی و حقوقی در منطقه جنوب شرق کشور ایفا کرده است.

در طی سه دهه فعالیت این رشته با اتکا به اعضای هیات علمی توانمند منابع آموزشی غنی و ارتباط مستمر با مراکز علمی و پژوهشی داخل و خارج از دانشگاه توانسته است جایگاه مهمی در میان گروه های مشابه در سطح کشور به دست آورد.

این گروه در حال حاضر با دارا بودن سه مقطع تحصیلی کارشناسی کارشناسی ارشد و دکتری در رشته فقه و مبانی حقوق اسلامی و مقطع کارشناسی رشته حقوق یکی از گروه های پر جمعیت دانشکده الهیات به شمار می آید.

1- رشته فقه و مبانی حقوق اسلامی

این رشته تحصیلی در مقاطع کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری، دانشجو می پذیرد و در حال حاضر بیش از 200 نفر در مقاطع مختلف مشغول به تحصیل هستند.

دوره کارشناسی

دوره کارشناسی فقه و مبانی حقوق اسلامی از بدو تأسیس تاکنون همواره فعال بوده است. از سال ۱۳۷۳ تاکنون بیش از ۸۸۰ دانشجو در این مقطع پذیرفته شده اند. هدف از این دوره، آشنایی نظام مند دانشجویان با منابع فقهی مبانی اصولی قواعد فقهی تاریخ فقه، حقوق اسلامی و مسائل نویدید در قلمرو حقوق و فقه تطبیقی است. دانش آموختگان این مقطع توانسته اند در سالهای بعد به عنوان پژوهشگر، دبیر معارف، کارشناس امور فرهنگی و داوطلب تحصیلات تکمیلی در مقاطع بالاتر به فعالیت ادامه دهند.

دوره کارشناسی ارشد

در سال ۱۳۸۳ با مجوز وزارت علوم تحقیقات و فناوری مقطع کارشناسی ارشد این رشته در دانشگاه سیستان و بلوچستان راه اندازی گردید. نخستین دوره با پذیرش ۸ دانشجو آغاز شد و تاکنون بیش از ۱۵۰ دانشجو در این مقطع تحصیل کرده یا فارغ التحصیل شده اند. برنامه کارشناسی ارشد با تاکید بر آموزش های تخصصی در موضوعات «فقه»؛ «اصول فقه»؛ «فقه تطبیقی» و «فقه حقوقی» طراحی شده و بستر مناسبی را برای ورود به عرصه های پژوهشی و ادامه تحصیل در مقطع دکتری فراهم می آورد. در این مقطع، پایان نامه ها معمولاً در موضوعات میان رشته ای میان فقه حقوق اقتصاد و سیاست شرعی نگارش می شوند.

دوره دکتری

در ادامه مسیر رشد گروه در سال ۱۳۹۳ موافقت قطعی برای ایجاد مقطع دکتری فقه و مبانی حقوق اسلامی صادر گردید. در بهمن ماه همان سال این مقطع در دو نوبت روزانه و شبانه آغاز به کار نمود.

هدف از ایجاد مقطع دکتری تربیت متخصصان و محققان برجسته ای است که بتوانند در سطوح عالی پژوهش ،تدریس، مشاوره فقهی و قانون گذاری ایفای نقش نمایند. تا امروز چندین دوره از دانشجویان دکتری در این گروه مشغول به تحصیل اند و شماری نیز موفق به دفاع از رساله خود شده اند.

بازنگری سرفصل های درسی

یکی از تحولات بنیادین گروه در سالهای اخیر بازنگری و اصلاح کامل سرفصلهای آموزشی (سیلابس) بوده است. این طرح از نیمسال اول سال تحصیلی ۱۳۸۸- ۱۳۸۹ اجرا شد. در سرفصل جدید از حجم دروس عمومی و پایه کاسته شد و دروس تخصصی فقهی و حقوقی با رویکرد کاربردی و روزآمد افزایش یافت.

چشم انداز آینده گروه

• گسترش همکاریهای علمی با سایر دانشگاهها و مراکز پژوهشی کشور
• افزایش سطح کیفی آموزش با بهره گیری از فناوریهای نوین
• تقویت پژوهش های کاربردی در زمینه فقه معاصر و حقوق اسلامی
• تربیت پژوهشگران آشنا با نیازهای نظام حقوقی و اجتماعی جامعه جهت پاسخگویی به مسائل حقوقی و اجتماعی روز
• تلاش در راستای پیوند میان فقه سنتی و حقوق نوین