گروه پژوهشی فرهنگ عامه و زبان


گروه پژوهشی فرهنگ عامه و زبان

رشته فرهنگ و زبان

مدار زندگی بشر بر ارتباط قرار دارد. زبان، مهمترین وسیلۀ ارتباطی بشر و پایۀ همۀ نهادهای اجتماعی اوست. علاوه براین، نقش زبان به عنوان تکیه گاه اندیشه از اهمیت خاصّی برخوردارست چرا که اندیشه، فرهنگ معنوی ملت هاست و زبان تجارب نسل های پیشین را به نسل های پسین می رساند و پیوند مستمّری میان حال و گذشته و آیندۀ بشر برقرار می کند. بدین گونه است که در طی صدها هزار سال، فرهنگ و تمدن پارینه سنگی به فرهنگ و تمدن نوسنگی و سپس به عصر صنعتی امروز منتقل شده و دستاوردهای بشر از رهگذر زبان، به تدریج رو به افزایش و کمال رفته و تسلط کنونی او را بر طبیعت فراهم آورده است.

اگر زبان نمی بود، زندگی آدمیان مانند زندگی جانوران ثابت و یکنواخت می شد و همواره به گرد محور نیازهای روزانه می چرخید. در واقع آنچه باعث شده است که انسان از دایرۀ تنگ حالیت خود به درآید و در راه تعالی پیش برود، زبان بوده است. اگر بشر براثر سانحه ای غیرمنتظره زبان خود را فراموش می کرد به تدریج میراث نیاکان خود را از دست می داد و وقتی رشته های پیوندش باگذشته بریده می شد، بزودی به دوران جاهلیت باز می گشت. از این نظر باید گفت که زبان حامل تاریخ است و مطالعۀ زبان ها؛ حفظ تاریخ و فرهنگ ملّت ها و عامل حفظ هویت آنها خواهد بود.

از سوی دیگر فرهنگ، کلیت در هم تافته ای است شامل دانش، دین، هنر، قانون، اخلاق و هرگونه توانایی و عادتی که آدمی به عنوان عضوی از جامعه به دست می آورد. فرهنگ، محدودۀ زیست حیوانی را می شکند و نیروی حیاتی آن را به گستره ی زیست فرهنگی برمی کشد و زندگی در زیست بومِ جانوری را به زندگی در زیست بومِ فرهنگی یا در یک جهان بدل می کند.

از اینجاست که موجود انسانی به موجود بسیار پیچیده ای تبدیل می شود که دیگر نمی توان او را از جهت زیست حیوانی اش و برپایه ی آن تعریف کرد، بلکه باید او را در ساحتِ فرهنگی اش دید و در این قلمرو است که نیروی حیاتی از ساحتِ بی گناهیِ جانورانه به ساحتِ عالمِ نیک و بد می آید و معنای انسانی به خود می گیردو در این ساحت است که انسان به میدان امکانِ کرداری دست می یابد و کردارِ انسانیِ او در معرضِ داوریِ ارزشی اخلاقی قرار می گیرد و در قالبِ دستگاهِ ارزشیِ فرهنگ، از ساده ترین و پایه ای ترین کردارِ زیستی تا پیچیده ترین آنها مورد نقد واقع می شود و برگرد عمل و فعل انسان، نظام پیچیده ای از ارزش ها و هنجارهای فرهنگی تنیده می گردد.

نظامِ رفتاری و ارزشیِ فرهنگ، خود را در قالبِ نهادهایِ اجتماعی شکل می دهد. هر نهادی کارکرد اجتماعی ویژه ای دارد. نهاد دین، نهاد آموزش، نهاد دولت و دیگر نهادهای اقتصادی و فرهنگی و اجتماعی، نظام های هنجار گذار و ارزش گذاری هستند که در قالب شأن رفتارهای جمعی و فردی انسانی انجام می گیرد.

پس زبان و فرهنگ همچون حلقه های درهم تنیده ای هستند که تصور وجود آنها بدون یکدیگر امکان پذیر نمی باشد. در جهان امروز، هر ملتی که زبان و فرهنگ گذشتۀ خود را به فراموشی بسپارد در واقع هویت خود را از دست داده و دچار از خود بیگانگی عمیقی می گردد که هستیِ تاریخی و انسانیِ او را به باد می دهد، پس مطالعه و بررسی زبان و فرهنگ اقوام یک ضرورت تاریخی همۀ جانبه است که برای حفظ استقلال هویتی، دینی، فرهنگی و ملّی جوامع مختلف بشری لازم به نظر می رسد.

در همین راستا مرکز مطالعات شبه قاره و آسیای جنوبی نیاز به وجود رشتۀ فرهنگ و زبان ها را بشدت احساس می کند و مطالعه و بررسی زبان و فرهنگ اقوام مختلف ایرانی و غیرایرانی( در کشورهای مجاور همچون شبه قاره و تاجیکستان و افغانستان و آذربایجان و...) را یک ضرورت می داند و برای حراست از زبان و فرهنگ اصیل ایرانی که همیشه در معرض هجوم بیگانگان بوده و خواهد بود و خوشبختانه با وجود تبلیغات و القائات بسیار هنوز که هنوز است مانند درختی مقاوم و تناور پابرجا مانده و حفظ شده است؛ پیشنهاد تأسیس رشتۀ فرهنگ و زبان ها را در این مرکز مطالعات بین المللی مطرح می نماید و امیدوار است که با موافقت در راه اندازی آن به پیشبرد اهداف پژوهشی مرکز و رسالتی که در جهت گسترش و حفظ فرهنگ و زبان و تمدن ایران و کشورهای شبه قاره و آسیای جنوبی دارد یاری رسانند.

 
اعضای هیأت علمی گروه پژوهشی فرهنگ عامه و زبان
ردیف نام و نام خانوادگی درجه تحصیلی نوع همکاری تمام وقت نیمه وقت رشته تحصیلی محل خدمت نام گروه های پژوهشی پیشنهادی
1 علی اصغر رستمی ابوسعیدی دکترا - * زبان و ادبیات انگلیسی وزارت علوم تحقیقات و فناوری (مشاور وزیر) فرهنگ عامه و زبان
2 مریم خلیلی جهانتیغ دکترا * - زبان و ادبیات فارسی - فرهنگ عامه و زبان
3 عباسعلی آهنگر دکترا * - زبان شناسی همگانی - فرهنگ عامه و زبان
4 محمدرضا طاهری دکترا * - علوم سیاسی - فرهنگ عامه و زبان
5 محمد بارانی دکترا * - زبان و ادبیات فارسی - فرهنگ عامه و زبان
6 مریم پازوکی فوق لیسانس * - مردم شناسی - فرهنگ عامه و زبان
7 گیتی موسی پور دکترا * - زبان شناسی و آموزش زبان - فرهنگ عامه و زبان
8 ایرج افشار سیستانی دکترا * - جامعه شناسی - فرهنگ عامه و زبان
9 محمد مهدی ناصح دکترا - * زبان و ادبیات فارسی دانشگاه فردوسی مشهد فرهنگ عامه و زبان